Pojazd uprzywilejowany. Wiesz jak się zachować?
A A AJak postępować kiedy widzimy poruszający się pojazd uprzywilejowany? Jakie ma on uprawnienia? Czy pojazd wysyłający sygnały świetlne koloru żółtego jest takim pojazdem? Wyjaśniamy.
Pojazd uprzywilejowany – pojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadący z włączonymi światłami mijania lub drogowymi. Określenie to obejmuje również pojazdy jadące w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego.
Zgodnie z prawem ruchu drogowego pojazdem uprzywilejowanym może być pojazd samochodowy:
1) jednostek ochrony przeciwpożarowej;
2) zespołu ratownictwa medycznego;
3) Policji;
4) jednostki ratownictwa chemicznego;
5) Straży Granicznej;
6) Biura Nadzoru Wewnętrznego;
7) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
8) Agencji Wywiadu;
9) Centralnego Biura Antykorupcyjnego;
10) Służby Kontrwywiadu Wojskowego;
11) Służby Wywiadu Wojskowego;
12) Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
13) Służby Więziennej;
14) Służby Ochrony Państwa;
15) straży gminnych (miejskich);
16) podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa
górskiego;
17) Służby Parku Narodowego;
18) podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa
wodnego;
19) Krajowej Administracji Skarbowej wykorzystywany przez Służbę Celno-Skarbową;
20) Inspekcji Transportu Drogowego;
21) innych jednostek, jeżeli są używane w związku z ratowaniem życia lub zdrowia ludzkiego – na podstawie zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Kierujący pojazdem uprzywilejowanym, może pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do przepisów ruchu pojazdów, zatrzymaniu i postoju oraz do znaków i sygnałów drogowych, tylko w razie gdy:
- uczestniczy w akcji związanej z ratowaniem życia, zdrowia ludzkiego lub mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku publicznego;
- wysyła jednocześnie sygnały świetlne i dźwiękowe – po zatrzymaniu pojazdu nie wymaga się używania sygnału dźwiękowego;
- w samochodzie włączone są światła mijania i drogowe.
Jak się zachować podczas przejazdu pojazdu uprzywilejowanego?
Słysząc sygnał dźwiękowy emitowany przez taki pojazd, przede wszystkim należy zachować spokój i ustąpić mu pierwszeństwa. Dotyczy to wszystkich uczestników ruchu drogowego, również pieszych i rowerzystów.
Uczestnicy ruchu obowiązani są ułatwić przejazd takiego pojazdu poprzez niezwłoczne usunięcie się z drogi i w razie potrzeby zatrzymanie się. Piesi powinni powstrzymać się od przechodzenia na drugą stronę ulicy nawet wtedy, gdy świeci się światło zielone. Kierowcy natomiast powinni rozjechać się na boki zjeżdżając na pobocze lub pas zieleni, zmienić pas ruchu i przepuścić pojazd uprzywilejowany.
Przypominamy jednocześnie, że zabronione jest korzystanie z tak utworzonej drogi przejazdu dla pojazdu uprzywilejowanego. Kierowca może kontynuować jazdę dopiero po przejeździe pojazdu uprzywilejowanego.
Pamiętajmy też o tym, że zabrania się wyprzedzania pojazdu uprzywilejowanego w terenie zabudowanym niezależnie od okoliczności. Jest to wykroczenie, za które grozi kara w postaci mandatu karnego o wysokości 1000 zł. W warunkach recydywy mandat taki wynosi 2000 zł.
Warto również dodać, że poza karą finansową manewr taki powoduje zagrożenie w ruchu drogowym.
Poza tym kodeks wykroczeń przewiduje również kary za bezpodstawne używanie urządzeń stanowiących wyposażenie pojazdu uprzywilejowanego.
Art. 96a. § 1. Kto, nie będąc do tego uprawnionym, posiada w pojeździe urządzenia stanowiące obowiązkowe wyposażenie pojazdu uprzywilejowanego w ruchu, wysyłające sygnały świetlne w postaci niebieskich lub czerwonych świateł błyskowych albo sygnał dźwiękowy o zmiennym tonie, a także elementy oznakowania w postaci napisów, podlega karze grzywny.
§ 2. Kto, nie będąc do tego uprawnionym, używa w pojeździe sygnałów świetlnych w postaci niebieskich lub czerwonych świateł błyskowych albo sygnału dźwiękowego o zmiennym tonie, podlega karze aresztu do 14 dni albo grzywny.
§ 3. Urządzenia lub elementy oznakowania, o których mowa w § 1 i 2, podlegają przepadkowi, choćby nie stanowiły własności sprawcy
Pojazdy wyposażone w żółte sygnały błyskowe nie są pojazdami uprzywilejowanymi.